به گزارش سرویس علمی فرهنگی خبرگزاری «حوزه» این کتاب ارزشمند پس از تحقیق، تدریس و تنقیح مطالب و مباحث آن، به صورت پژوهشی مکتوب و اثری قابل توجه، جهت بهرهمندی محققان و پژوهشگران معارف اهل بیت(ع ) چاپ ومنتشر شده است .
بیتردید، در مکتب پویا و حیاتبخش اسلام ناب محمدی، امامت، همای رفعت، بلندای معرفت، ریشه و بنیاد کمال و حبل المتین سعادت در دنیا و آخرت است؛ از این رو، پس از ختم نبوت و رسالت، بحث «امامت» ـ که تداوم بخش اهداف نبوت است ـ از جایگاه بالا و والایی برخوردار بوده و هست، چونان که حجت ثامن، امام رضا(ع) در سخنی ماندگار و جاودانه به بلندای تاریخ، در توصیف امامت فرمود: امامت، زمام دین و نظام مسلمانان است؛ چرا که منصب امامت، رکن رکین نشر و انتشار اسلام و شاخهی سر به آسمان کشیده و ماه منیر در فلک مستدیر، نور تابان و سراج نور افشان، آب خوشگوار تشنه کامان، راهنمای هدایت جویان، نجات بخش پرتگاهها و گردنههای هولناک، آتش فروزان بر بلندای کوههاست. امامت، ابر بهاران و باران ریزان، خورشید فروزان و آسمان سایه افکن، امینی همدم و برادری بس مهربان است.
فصول، عناوین و سرفصلهای این مجموعه که در حوزهی امام شناسی و با عنایاتی ویژه و حساسیتی در خور تقدیر، سامان گرفته، به شرح ذیل، تبیین و مورد کاوش و کنکاش قرار گرفته است:
پدید آورندهی این اثر، عشق و محبت به عترت پیامبر اکرم(ص) را از واجبات و وظایف هر مسلمان دانسته، عشق مثبت را منشأ پیدایش خیرات، برکات و جاذبههای والا و عشق منفی و نکوهیده را منشأ آثار زیانبار فراوان و عامل رسوایی و سقوط در پهن دشت فلاکت و هلاکت دانسته است.
همچنین محبت به اهل بیت عصمت و طهارت(ع) را محور و عامل نیرومند و مشترک برای وحدت جهان اسلام در سراسر گیتی محسوب نموده، نظر مفسران شیعه و سنی پیرامون آیه شریفهی: (قُل لَّا أَسْأَلُکُمْ عَلَیْهِ أَجْرًا إِلَّا الْمَوَدَّةَ فِی الْقُرْبَی) را یاد کرده، سپس نام برخی از اندیشمندان و نامآوران اهل تسنن، همراه با تألیفات گرانسنگشان ـ که پیرامون اهل بیت عصمت و طهارت(ع) تحریر نمودهاند ـ را به نحو اختصار، گزارش نموده است.
برخورد قاطع ائمه اهل بیت(ع) با غلات، معنای واژه «غلو» و معنای آن از منظر علمای شیعه، پرهیز از افراط و تفریط در تحلیل سیرهی ائمه(ع)، نقش مخرب و تخریبی غلو، جایگاه و ارزش حقوقی ائمه(ع)، حدود دلالت سنت قولی و تقریری امامان معصوم(ع)، نمونههایی از استناد به سیره و تقریر اهل بیت(ع) و ذکر روایاتی چند در وصف و توصیف شهیدان و ویژگیهای آنان، از دیگر مقولههای پرفیض این مجموعه است.
در فراز دیگر، به موضوعات و مباحثی همچون: برخورد با بغات در سیرهی امام علی(ع)، نحوهی برخورد، احکام و اقسام بغات، نحوهی برخورد با بازماندگان بغات، ارزش حقوقی سیرهی ائمه(ع)، تساوی سیرهی ائمه(ع) با سیرهی پیامبر اکرم(ص) حدیث متواتر ثقلین، روش اهل سنت با سیرهی ائمه(ع) و با سیره صحابه، معتدل ترین دیدگاه در مورد صحابه و این که صحابی چه کسی است به صحابه از منظر قرآن، پیامبر و امامان معصوم(ع)، سخن مولا علی و امام سجاد(ع) دربارهی خوبان و بدان از صحابه، گریستن امام علی(ع) در فقدان یاران با وفا و سیرهی صحابه از دیدگاه حقوقی، اقدام شده است.
نویسنده در پیوست مطالب پیشین، به ارتباط عاشقانه با خداوند در سیرهی اهل بیت(ع) و سخنان ابن ابی الحدید، ابن صباغ مالکی، علامهی امینی و خطیب بغدادی در وصف این ارتباط، اشاره نموده، سپس انواع ارتباط با خداوند، سخن علی(ع) دربارهی انواع عبادات بندگان، بندگی حق، مایهی عزت انسان، اوج ارتباط عاشقانهی امام علی(ع)، ریشهی ارتباط و جلوههای آن با خداوند، سخنان بی مانند امام علی(ع) دربارهی شوق وصال معشوق، مبادرت ورزیده است.
سیری در دعاهای ائمه(ع) تحت عناوینی چونان: دعا، جلوهی بندگی و جلوهی بارز انقطاع به خداوند، دعا و یاد خدا، دعاهای ائمهی اهل بیت(ع) و شروح برخی از آنها همانند: دعای کمیل، عرفه، ابو حمزه ثمالی، دعای سحر و سخنان جاودانهی امام خمینی(قدس سره) در توصیف دعاهای ائمه(ع)، همچنین توصیف صحیفهی سجادیه؛ زبور آل محمد(ص)، سند آن و ذکر نام شرحهایی که از اندیشمندان به نام پیشین و معاصر، بر آن نگاشتهاند و اسامی صحیفههای سجادیه نوین و جدیدی که بر صحیفههای سلف، از نظر کمیت فزونی دارند از دیگر مطالب این اثر می باشد.
سیرهی سیاسی اهل بیت(ع) نیز از جمله مطالب پرجاذبهی این مقال است که نویسندهی محترم با اشراف کامل و شناخت درخور تقدیر، به صورت ایجاز، بدان عنایت ورزیده؛ نخست سیاست را به دو قسم «الهی» و «شیطانی»، تقسیم و سپس چند اصل از اصول کلی سیاست امامان معصوم(ع) را یاد مینماید؛ اصل تکلیف مداری، اصل طاغوت ستیزی و اصل احیای عاشورا و فرهنگ آن.
در صفحات پایانی، اصول سیاسی امامان معصوم(ع) (اصل احیای عاشورا و فرهنگ آن)، به نهضت و قیام سالار شهیدان اباعبدالله الحسین(ع) و سه رکن اصلی این قیام و نقش یاران وفادار حضرت، تعداد آنان، اسامی کهنسالان، خردسالان، بانوان، جانبازان و ویژگیهای یاران امام حسین(ع) پرداخته، سپس به نقش چشمگیر اهل بیت (ع) در احیای اسلام ناب محمدی و امحای اسلام سفیانی با شیوهها و برنامههای حساب شده، اشاره نموده است.
یکی از عوامل مؤثر آن را احیای فرهنگ عاشورا دانسته که ائمه(ع) با روشهایی متفاوت چونان: مداومت در قرائت زیارت سید الشهداء، بهرهمندی از شعرای به نام و مورد اعتماد، بر پا نمودن مجالس عزای حسین(ع)، گریستن و گریاندن در مراثی حسینی، مداومت بر سجده نمودن بر تربت سید شهیدان اباعبدالله الحسین(ع) و همچنین با ذکر و یاد سخنان حکیمانهی آن حکیم سفر کرده؛ امام خمینی(قدسسره)، مبنی بر احیای مجالس وعظ و موعظه و گریستن و گریاندن مردم در عزای حسینی، دفتر این مجموعه را به پایان برده، مُهر خُتام مینهد.
ازویژگیهای ایندفتر پُربها، رواننگاریوپرهیز ازهرگونه واژگانمبهمودیر فهم، ایجاز و اختصار مطالب، دسته بندی و قالبپردازی وزین و قابل توجّه، پایبندی و تعهد به راهکارهای علمی و بهرهمندی از منابع و مآخذ معتبر و معروف و پاسداری از گنجینهها و میراث گرانبهایمعارفاهل بیت(ع) و تمرکز و توجّه ویژه به آنهاکهموجب استحکامهرچه بیشترموضوعوارتقایمحتوایاین اثر ماندگار گشتهاست.